Hüsn-ü Zan ve Sû-i Zann

 Kötü zann, fena tahmin, şüphe "Sû" "fenalık, kötülük" demektir.

"Sû-i hareket (kötü davranış)", "sûi ahlâk (kötü ahlâk)", "sû-i niyet (kötü niyet)" vb. gibi, "sû-izan" da, "kötü zan" anlamındadır. "Sû" kelimesi, verilen örnekler ve benzerlerinde, daima, "sıfat" anlamını ifade eder.

"Zan" kelimesi ise, "sanma; farz ve tahmin etme; ihtimâle göre hükmetme" demek olduğu gibi, "şek, şüphe, tereddüd, vehim, hayâl" gibi anlamlara da gelir.

"Sû-i zann"ın zıddı (karşıtı), "Hüsnüzan * (hüsn-i zan)"dır. "Hüsn", "güzellik, iyilik, hoşluk, olgunluk, mükemmellik" demektir. "Hüsn-i ahlâk (iyi - güzel ahlâk)", "hüsn-i hat (güzel yazı)", "hüsn-i niyet (iyi niyet)"... gibi, "hüsn-i zan"da, "iyi-güzel zan; bir kimse veyâ bir olayın iyiliği hakkında vicdânî kanâat" demektir.

Suizan, insanlar hakkında aslına ermeden kötü bir fikre sahip olmaktır. Böyle zandan sakınmak farzdır.

Dille başkasının kötülüğünü söylemek haram olduğu gibi, bir müslüman hakkında da açık bir delile dayanmadan, tahmin ve ihtimalle suizanda bulunmak, zanla hareket etmek haramdır.

"Ey iman edenler! Zandan çok sakının. Zira bazı zan vardır ki günahtır." (Hucurât: 12)

Hadis-i şerif'te:

"Suizandan sakının. Çünkü zan, sözlerin en yalanıdır." buyuruluyor. (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 1993)

Onun için dış görünüşüne bakılarak insan hakkında kötü hükmü verilemez. Kötü zan beslemek insanı kendini beğenmeye götürür ki, çok çirkin bir huydur.

Hüsn-i zan ise, bir kimsenin veya bir hadisenin iyiliği hakkındaki vicdanî kanaat demektir. Övülmüş bir haslet, güzel bir huydur. Kâmil insanlar başkalarını da öyle görmek isterler.

Hadis-i şerif'lerde şöyle buyuruluyor:

"Müminler hakkında güzel zan, güzel ibadetten sayılır." (Ebu Dâvud)

"Hüsn-i zanın fevkinde, bir ibâdetle Cenâb-ı Allah'a ibâdet olunmamıştır." (Münâvî)

Türkçemiz tüm diğer diller gibi zaman içinde değişen ve gelişen bir dildir. Zamanın gereklerine göre yeni kelimeler kullanıma girebilir ve bazı kelimeler de eskiyebilir. Türkçenin zenginliği için eskimiş gibi görünen kelimeleri öğrenip kullanmakta fayda vardır. Suizan da bu tip kelimelerden sayılabilir. İşte, merak edilen tüm detaylar.

Suizan Nedir (Tdk) Suizan Hüsnü Zan Etmek Ve Suizan Yapmak Ne Demek

Suizan ve hüsnü zan kelimeleri dilimize Arapçadan geçen ve uzun süredir kullanılan kelimelerdir. Bugün kullanımı azalmış olsa da hala etkin olarak kullanıldıkları söylenebilir. 

Suizan Nedir? 

 Suizan kelimesinin yazılışı asıl olarak su-i zan şeklindedir. Zaman içinde suizan olarak yazılışı da kabul görmüştür. Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre suizan kelimesinin anlamı kısaca "kötü zan, kuşku" olarak açıklanabilir. 

 Daha ayrıntılı olarak açıklamak gerekirse, suizan kelimesinin anlamı "Bir kişi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan önyargılı olarak olumsuz kanaat taşımak" şeklinde açıklanabilir. 

Suizan Hüsnü Zan Etmek ve Suizan Yapmak Ne Demek?

Hüsnüzan kelimesi de suizan gibi Arapça kökenli olan ve dilimize yerleşmiş kelimelerden biridir. Doğru yazımı hüsn-ü zan şeklindedir. Anlam olarak suizan kelimesinin zıddıdır. Suizanın anlamı kötü zan iken hüsn-ü zannın anlamı iyi zandır. 

 Daha ayrıntılı tarif etmek gerekirse hüsn-ü zan, yeterince tanınmayan bir insan hakkında olumlu düşünmek, iyi düşünmek anlamına gelir. 

 İnsanlar hakkında hüsn-ü zan beslemenin kişinin hem kendisi için hem toplum için hem de hüsn-ü zan beslenen kişi için faydaları çoktur.

Sû-i zandan kurtulabilmek için;

-Mü’minlerin senin hakkında sû-i zan etmelerine sebep olabilecek töhmet noktalarından uzak dur ve gerekli olduğunda töhmeti ortadan kaldıracak beyanat getirmelisin.

-Şüpheci, tartışmacı, yorumcu kişi ve ortamlardan uzak dur.

-Açık bir beyan ve net bir belge görmedikçe kınama, ayıplama ve geçmişle yerme.

-Seni kışkırtan, seni kardeşine karşı töhmet altında bırakan insanlardan uzak dur. Takvasına güvendiğin ilim ehli ve gördüğünde Allah’ı hatırlatan sadık kardeşlerinle beraber ol.

Doğru ve isabetli olanlar Allah (azze ve celle)’dendir, hatalı olanlar ise nefsimden ve şeytandandır.